در سالهای گذشته برای ساخت خانه از خشت استفاده میکردند. بیشتر مصالح مصرفی در صنایع ساختمان سازی از جنس ملات کاه
گل، ملات ساروج و غیره بوده است که خانه های خشتی را تشکیل می دادند. بیشتر این مصالح از مواد اولیه ساخته میشود.
برای مثال میتوان ملات کاه گل را مثال زد که از آب و خاک رس ساخته شده است. از ویژگی ملات کاه گل میتوان به عایق بودن و
آب بند بودن آن اشاره کرد.
پس از خشک شدن ملات کاه گل ممکن است، ترک بخورد برای جلوگیری از این کار به ملات کاه اضافه میکنند. برای ساختمان سازی در
سالهای گذشته از مواد طبیعی استفاده میکنند به این نوع از ساختمان سازی، معماری ارگانیک گفته میشود. در این مطلب قصد
داریم به تفاوت خانههای خشتی و آجری بپردازیم. تا پایان با ما همراه باشید.
تحلیل خانههای خشتی
خشتهای ساخته شده اولیه در ابعاد چهل در چهل بوده است. بعدها این ابعاد تغییر کرده و در سایزهای بیست در بیست و بیست در
سی ساخته میشد و در ساختمان سازی مورد استفاده قرار میگرفت.
استفاده از این خشتها با ابعاد زیاد باعث افزایش حجم و افزایش وزن دیوارها و در نهایت باعث اشغال شدن فضای زیادی از
زمینهای خالی میشد. گاها طول این دیوارها به صد و بیست متر میرسید.
پس از اتمام دیوار چینی ساختمانهای خشتی نوبت به ساخت سقف میرسد. برای ساخت سقف آن را با خشت میپوشاندند و سپس
طی چند دوره بر روی آن آجر سفال میچیدند. معمولا سقفهای اینگونه ساختمانهای خشتی به صورت گنبدی شکل ساخته میشد.
زمانی که پوشش سقف خانهها با آجر سفال به اتمام میرسید. برای عایق کردن سقف خانههای خشتی از ملات کاه گل استفاده
میکردند.
در مرحله آخر برای پوشش دیوار خانه نیز از ملاتهای مختلف استفاده میکردند و سپس در جهت سفید کردن دیوار از گچ استفاده
میکردند.
خانههای خشتی دارای فضاهای سکو، هشتی، سر در ورودی، دالان، حوض، حیاط و اتاقهای اطراف، سرویس و آشپزخانه است.
با گذشت سالهای طولانی از ساخت این خانههای خشتی همچنان پا برجا و قابل سکونت هستند نمونههای زیادی از این خانهها در
شهرهایی مانند یزد و کرمان بیشتر به چشم میخورند.
مزایای ساختمان خشتی
از مزایای مختلف ساختمان خشتی میتوان به گود ساخته شدن خانههای هشتی اشاره نمود. به این صورت که خانهها نسبت به تراز
خیابان و کوچهها حدود دو یا سه پله پایینتر ساخته میشدند.
از آن جایی که سقف این خانهها به صورت گنبدی و تراز پایین هستند نسبت به خانههای آجری در تابستان خنکتر هستند. همچنین در
زمستان کمی سرد تر از خانههای آجری است. در قسمت سقف این خانهها بادگیر تعبیه شده تا در تابستان موجب خنکتر شدن خانهها
میشد.
ساختار خانههای خشتی بسیار متفاوتتر از خانههای آجری است. برای مثال یک راه روی نسبتا طولانی در ورودی، یک راه پله منتهی به
پشت بام و طاقچههایی که در دیوارها تعبیه شده برای جاسازی اشیا مختلف مانند گلدان، آیینه شمعدان، کتاب، و وسایل تزئینی مورد
استفاده قرار میگیرد.
مورد دیگر از مزیتهای ساختمان خشتی، داشتن نعل درگاه چوبی بود. اما این بخش پس از مدتی توسط حیوانات کوچک از بین
میرفت و نیاز به مرمت و بازسازی داشت.
خشت و ملات آن اغلب از خاک رس یا ملات خاکی بوده که مخلوطی از خاک و ماسه است. به علت ضخامت زیاد دیوارها و در مواردی
پوششهای آنها عایق حرارتی به وجود میآید. به علت رطوبت نداشتن در زمینهای خشک بیشتر در مناطق گرمسیری مانند یزد و
کرمان استفاده میشود.
معایب ساختمانهای آجری
همانطور که از اسم آن مشخص است از آجر سفال ساخته میشود. معمولا آجر سفال اصفهان به دلیل داشتن کیفیت بالا مورد
مطلوبتری برای ساخت خانههای آجری است.
از معایب خانههای آجری باید گفت که این این ساختمانها به علت استحکام کم نمیتوانند بیشتر از چهار طبقه باشند.
مقاومت این ساختمانها در برابر زلزله نسبت به ساختمانها و برجهای دیگر کمتر است. دیوارها نمیتوانند با ضخامت بالا ساخته
شود.
این ساختمانهای آجری با توجه به ضخامت کم دیوارها سرما در زمستان به راحتی به داخل خانه نفوذ میکند. در خانههای آپارتمانی
ممکن است صداها به راحتی از دیوارها عبور کند و برای دیگران مزاحمت ایجاد شود.
تفاوت خانههای خشتی و آجری
از تفاوتهای بین خانه خشتی و آجری میتوان به این اشاره کرد که اسکلت اصلی ساختمانهای آجری، از آجر سفال ساخته میشود.
همچنین برای ساخت سقفها ساختمان آجری در کشور ما از آجر و پروفیلها به صورت طاق ضربی و یا از سقف بلوک و تیرچه
استفاده می شود.
در ساختمان های آجری برای افزایش نیرو مقابله با نیروهای جانبی مانند زلزله باید از شناژهای روی کرسی چینی و همچنین در زیر
سقفها استفاده کرد.
در ساختمانهای آجری دیوارهای حمل کننده وزن در طبقات مختلف است که بر روی هم قرار میگیرند و اغلب پارتیشن
ساختمان همین دیوارهای حمل کننده هستند، حداقل عرض دیوارهای حمل کننده نباید از ۳۵ سانتی متر نباید کمتر ساخته شود.
آجر سفالهای اصفهان معمولاً به ضخامتها و شکلهای متفاوت تهیه و تولید شود ولی پرکاربردترین نوع آن، شکل مربعی و به
ابعاد بیست سانتی متر و همچنین در ضخامت پنج سانتی متر ساخته میشود.
ساختمانهای خشتی در شهرها به دلیل گرانی زمین و افزایش جمعیت کمتر ساخته میشود. این ساختمانهای خشتی معمولا در
روستاها با مساحت زمین بالایی که دسترسی به مصالح ساختمانی کمی دشوار است، بیشتر مورد استفاده است.
اسکلت اصلی ساختمان های خشتی از خشت خام، گل و ملات کاه گل است و تعداد طبقات خانههای خشتی نمیتواند بیشتر از یک
طبقه باشد.
تقریبا میتوان گفت که در برابرنیروهای جانبی مثل زلزله و سیل به هیچ عنوان نمیتواند مقاومت کند و در نهایت از بین میرود. از
این رو میبایست از ساختن این نوع از ساختمانها مخصوصا در شهرها و مناطقی که زلزله خیز هستند، خودداری کرد.
سخن پایانی
در این مطلب به تفاوت خانههای خشتی و آجری پرداختیم. ساختن خانههای خشتی درگذشتههای دور علاوه بر داشتن مزیتهای
مختلف به علت نداشتن نکات ایمنی در ساخت و ساز امروزه کاربرد فراوانی ندارد و فقط ساختمانهای خشتی که تا به امروز باقی
ماندهاند بیشتر جنبه تزئینی دارند.
درباره استحکام بیشتر ساختمانها، علم معماری به کمک بشر آمده است و با استفاده از اصولها، روشهای مهندسی شده و استفاده
از مصالح مرغوب و با کیفیت میتوان امنیت و آرامش خاطر را برای ساکنین ساختمان فراهم آورد.
شرکت آجر سفال وطن با داشتن تیم متخصص تاکنون توانسته است با اکثر تولیدکنندگان آجر سفال همکاری داشته باشد. این شرکت
بسته به نیاز مشتریان محصولات آجر سفال را با قیمت مناسب و کیفیتهای عالی ارائه مینماید.
سخن آخر
افتخار آن را داریم تا موضوعات زیر را جهت مطالعه بیشتر خدمتتان معرفی نماییم. این مطالب را در سایت آجر وطن مطالعه نمایید
آجر سفال – کارخانه آجر سفال اصفهان – فروش آجر و سفال – آجر سفال ۱۰ سانتی – بلوک سفال فوم دار – خرید اینترنتی آجر ده سوراخ – قیمت فروش اینترنتی آجر سفال اصفهان – کارخانه آجر لفتون – آجر لفتون ۵.۵ سانتی – آجر ده سوراخ – آجر لفتون قرمز